Zonder authenticiteit geen vertrouwen, zonder vertrouwen geen vrijmoedigheid, zonder vrijmoedigheid geen verbondenheid en zonder verbondenheid geen verschil !

Voornoemde randvoorwaarden vormen het fundament van vele succesvolle bedrijven en deze ingrediënten vormen de basis voor ‘Psychologische veiligheid’ het recente boek van Hans van der Loo en Joriene Beks.

Van denken tot durven tot doen
Het boek beschrijft kernachtig en praktisch de (veelal) onderschatte betekenis van een klimaat waarin mensen interpersoonlijke risico’s durven nemen. Naast de rol van het individu zijn het ook de eigenschappen en gedragingen van een groep die hier betekenis aan geven. Achtereenvolgens passeren  het geheim van winnende teams, wetenschappelijke literatuur, cijfermatige onderbouwing, veiligheidsvreters de revue alvorens af te sluiten met een aanpak en veranderformule om teams en organisaties tot safe zones te transformeren. Van denken tot durven en doen !

Van der Loo en Beks slagen er goed in de lezer mee te nemen op deze ‘avontuurlijke reis’ waarbij benoemen van angsten en emoties, veronderstellingen en feiten nodig zijn om de belangrijkste factor van succesvolle teams te ontrafelen: het concept van psychologische veiligheid. Terecht stellen beiden auteurs dat het concept flink wat emotionele intelligentie vereist om de ijsberg in totale omvang te beschouwen en er vervolgens mee aan de slag te gaan.

De drie musketiers
Iedereen kent de bespreking waarin een voorstel wordt aangenomen zonder dat alle deelnemers zich (positief of negatief) uitspreken. De groep past zich gemakkelijk aan de mening van de meerderheid aan zonder openlijk te zeggen wat ze er van vinden. Gebrek aan een ‘schild’ om jezelf te beschermen (psychologische veiligheid) kan hieraan veelal ten grondslag liggen, waarbij dit ‘schild’ gebaseerd is zowel op individuele- als team eigenschappen of capaciteiten om een klimaat te creëren waarin mensen het aandurven interpersoonlijke risico’s te nemen. Dit psychologisch veilige klimaat ontstaat op basis van drie onderling afhankelijke ingrediënten: vertrouwen, vrijmoedigheid en de drive om het verschil te maken.

Het resultaat van de Big Five
The Big Five heeft betrekking op de vijf dimensies en daarmee corresponderende effecten van psychologische veiligheid: inclusie, fouten bespreken, inzet en betrokkenheid, creativiteit en positiviteit.

Het kan dan ook niet anders dan dat een psychologisch veilig klimaat via authentieke toepassing van de Big Five zal resulteren in een inclusieve en veilige omgeving als basis voor een safe team. Natuurlijk zullen wij ons geconfronteerd zien met  ‘veiligheidsvreters’ op deze reis die hun negatieve krachten zullen aanwenden om psychologische veiligheid te ondermijnen. Angst, wantrouwen, scepsis, aannamen en speculaties om er maar een paar te noemen. Van der Loo en Beks schuwen ze niet en ontleden ze één voor één. De schematische weergave van de logica van psychologische onveiligheid is een zeer bruikbaar model die de onderlinge afhankelijkheid tussen ingrediënten en effecten duidt.

Mouwen opstropen en aanpakken
De warme weg naar psychologische veiligheid beschrijft op een inzichtelijke doch compacte wijze hoe ieder een bijdrage kan leveren aan het realiseren van het juiste klimaat. Dit is wellicht niet eenvoudig en verdient permanent en collectief onderhoud, maar de wijze hoe van der Loo en Beks dit verwoorden en tot een energiek onderdeel van teams en organisaties maken, nodigt zowel de leidinggevende als de medewerker uit tot mouwen opstropen en aanpakken !

Een pracht van een kans voor iedere medewerker en leidinggevende om via dit boek het team naast uitdagingen en verbinding ook psychologische veiligheid te bieden. Stay safe !